Ontdek de streek

Meest gestelde vragen

Waarom zijn hier zoveel vijvers?

Historisch gezien heeft dit te maken met het overvloedige water dat van het Kempens Plateau richting Demer wordt afgevoerd. Hierdoor konden er vanaf de middeleeuwen vijvers aangelegd worden. Sinds de 2de helft van de 19de eeuw zijn hier verschillende viskwekers actief. Na WO II zijn talrijke hooilanden omgezet naar vijvers. Het is vooral sindsdien dat het echte ‘lappendeken’ ontstaan is. Het bijzondere aan De Wijers is dat je vijvers vindt van verschillende leeftijden en oorsprong, allen nog zichtbaar in het landschap.

Naar de geschiedenis van De Wijers

Wat is de rol van de abdijen in De Wijers?

Via de abdijen zijn niet alleen de landbouwtechnieken maar ook de visteelttechnieken bekend geraakt bij de bevolking. De kloosterlingen mochten op sommige dagen geen vlees eten en hadden dus een grote behoefte aan vis. Daarom legden ze viskweekvijvers aan.

Naar de geschiedenis van De Wijers

Waarom en wanneer worden vijvers leeg gelaten?
Enerzijds moeten vijvers om de 4 tot 6 jaar leeg gelaten worden om de sliblaag te verwijderen. Maar ook om de vissen van de vijvers te halen (om ze bijvoorbeeld naar een diepere vijver te verplaatsen), moet het
water afgelaten worden. Dit gebeurt steeds in de herfst of de winter omdat de vis dan het minst kwetsbaar is en hij door de lage temperaturen nauwelijks nog eet. Sommige vijvers worden ingericht voor de boomkikker: hij heeft visarm, zuiver water nodig. Daarom worden ook deze vijvers in de winter afgelaten.

Welke vis wordt vandaag gekweekt in de vijvers?
Tegenwoordig worden er veel siervissen gekweekt voor de tuinvijvers (koi en goudkarpers, zilver- en goudwinde). Daarnaast kweekt men ook nog steeds de klassieke vissen voor de hengelsport (gewone karpers, blank- en rietvoorn, brasem). Maar ook zeelt (ook lauw genoemd) blijft populair.

Mag ik hengelen op de vijvers van De Wijers?

Net zoals gronden zijn de vijvers eigendom van verschillende eigenaars. Dat kan het Agentschap voor Natuur en Bos zijn, Natuurpunt, Limburgs Landschap, gemeenten of particuliere eigenaars. Je mag dus niet zomaar op elke vijver vissen. Sommige vijvers worden immers gebruikt als viskweekvijvers voor de commerciële viskweek. Andere vijvers dragen bij aan betere natuurwaarden in het gebied. De vijvers waar je wél op mag vissen vind je hier. Opgelet: je hebt hiervoor een 'visverlof' nodig.

Meer info over hengelen in De Wijers

Hoe kan ik de roerdomp spotten?

Dat is geen sinecure. De roerdomp is een schuwe vogel die uitstekend gecamoufleerd zit in rietkragen. Door zijn kleur valt hij amper op. Horen kan je ‘m wel: in het voorjaar roept hij; een ver-dragend geluid dat klinkt alsof je op een leeg flesje blaast.

Waar vind ik boomkikkers?
De boomkikker is een echte zonneklopper. Zoek naar felgroene kleine kikkertjes van zo’n 4-5 cm op de zonbeschenen plekjes op bramen langs de waterkant. De beste periode om boomkikkers waar te nemen is tijdens de zangconcerten op de eerste warme dagen van april in Wijvenheide, Bovy, de Maten of Dauteweyers. Zonnige dagen in september zijn ook een goede kanshebber.

Wat zijn broedeilanden?

In heel wat vijvers werden broedeilanden aangelegd, omringd door water. Hier kunnen vogels in alle rust broeden tussen het riet, zonder te worden aangevallen door roofdieren zoals vossen.

Waarom worden er soms bomen gekapt?
Dat kan verschillende redenen hebben. Natuurbeheerders kappen nooit bomen enkel voor winst. Waarom dan wel?

• Soms worden bomen gekapt in het kader van duurzaam bosbeheer, om de biodiversiteit in het bos een boost te geven en structuur en bomen met verschillende leeftijden te creëren.
• Een andere reden is natuurherstel. Natuur is meer dan alleen maar bos. Op sommige plaatsen is het beter heide of landduinen te hebben dan een bos. Die kwetsbare landschappen zijn nodig
  om te zorgen voor meer biodiversiteit. Ook is een divers landschap met verschillende soorten habitats beter voor verschillende diersoorten.
• In De Wijers worden ook soms bomen gekapt of gesnoeid aan de rand van de vijvers. Bladval zorgt er immers voor dat de vijver te rijk aan voedsel wordt en dichtslibt. Vijvers hebben ook zonlicht nodig om zich te kunnen ontwikkelen.
  Meer info over het kappen van bomen

Wat moet ik doen als ik een everzwijn tegenkom?
Goed om weten: everzwijnen zijn erg schuw en blijven liefst uit de buurt van mensen. Meestal zullen ze zich snel uit de voeten maken. Ze vallen enkel aan als ze in het nauw gedreven worden. Blijf rustig en wandel weg. Zorg dat het everzwijn je kan zien of horen. Lopen is geen goed idee: een everzwijn is sneller dan jij. Zoek eventueel de hoogte op: klim in een boom of ga op een auto staan. Everzwijnen kunnen niet klimmen. Ze zien ook niet goed! Je kan je dus ook verschuilen, achter een boom bijvoorbeeld. Je kan proberen ze te verjagen door in de handen te klappen en tegelijk de afstand te vergroten.

Wat moet ik doen als ik een wolf tegenkom?
De kans dat je een wolf tegenkomt is echt heel erg klein. Bovendien zijn ze mensenschuw. Kom je er toch één tegen? Blijf kalm en geef de wolf de ruimte. Neem langzaam afstand. Komt hij toch dichterbij? Spreek luid en maak gebaren, loop hem zeker niet achterna. Als je een hond bij hebt, hou ‘m dan aangelijnd.

Wat moet ik doen als ik een invasieve exoot tegenkom?
Steeds vaker zien we woekerende, niet-inheemse waterplanten in de vijvers van De Wijers. Vaak kieperen mensen de overschot uit hun tuinvijver leeg of komen de planten op een andere manier in de vijvers terecht. Ze verdringen de inheemse waterplanten en nemen soms de hele vijver over. Dan is het zaak ze snel te bestrijden en dus snel waarnemingen door te geven. Dat kan op waarnemingen.be of door een mailtje met foto en locatie te sturen naar meldpuntwater@limburg.be
Het Provinciaal Natuurcentrum maakte een brochure met een overzicht van de meest voorkomende exotische waterplanten in De Wijers. Een volledige exotenlijst vind je ook op Ecopedia.

Wie beheert de natuur van De Wijers?
Verschillende publieke en private partners zijn dagelijks bezig met het beheer van de natuur in De Wijers. Een groot deel van de natuur in de streek is eigendom van één van de natuurorganisaties (Natuurpunt, Limburgs Landschap), de Vlaamse Overheid of de gemeenten. Maar er zijn ook heel wat private eigenaars. Heel wat van die gebieden zijn erkend als natuurreservaat. In Vlaanderen maken we een onderscheid tussen de ‘Vlaamse natuurreservaten’ - waar het Agentschap voor Natuur en Bos  het beheer
in handen heeft - en ‘Erkende natuurreservaten’ die beheerd worden door erkende terreinbeherende
verenigingen zoals Natuurpunt of Limburgs Landschap. Elk natuurreservaat moet een natuurbeheerplan hebben om erkend te kunnen worden. In een natuurreservaat gelden bepaalde regels om de natuur te beschermen.

Meer info over de partners van De Wijers en de lopende projecten


Wat kan ik doen om De Wijers te steunen?

• Doe een gift in het Wijersfonds: zo help je mee lokale landschapsprojecten realiseren
• Word lid van één van de natuurorganisaties die actief zijn in De Wijers of word vrijwilliger en ga zelf aan de slag!
• Heb je een bedrijf? Word dan structurele partner van De Wijers en steun lokale natuur. Meer info vind je in de brochure Duurzaam Ondernemen in De Wijers.

Nog een vraag?

Laat het ons gerust weten via info@dewijers.be